Tiếng gió rít qua khe cửa sổ, mang theo hơi lạnh của đêm đông. Trong căn phòng nhỏ mờ tối, ánh đèn dầu lập lòe chiếu lên nụ cười nhăn nheo của ông nội. Ông nằm trên giường, hơi thở yếu ớt, đôi mắt mờ mờ nhưng vẫn nhẹ lên chút gì đó hiển thị. Tôi quỳ bên cạnh, nắm chặt bàn tay mỏng guộc của ông, làm nặngu. Ông nội là người thân duy nhất còn lại của tôi sau khi mẹ mất năm tôi mười tuổi. Giờ đây, ông cũng sắp rời xa tôi.
“Minh à…” Ông gọi tên tôi, giọng rên đặc, như thể mỗi từ đều phải dùng hết sức để nói ra. “Lại gần đây, ông có chuyện cần nói.”
Tôi leo sát xuống, thở hơi ông phải vào tai tôi, yếu ớt nhưng đầy ảnh. “Dưới gầm… có một chiếc hộp gỗ. Khi ông đi, con phải chôn nó cùng ông. Đừng mở ra, và tuyệt đối… đừng để ai biết.” Ông chặt tay tôi, ánh mắt sắc lạnh như muốn khắc sâu lời thâm dò. “Hứa với ông đi.”
Tôi gật đầu, nước mắt lăn dài trên má. “Con hứa, ông nội.” Nhưng xin vui lòng, tôi không tò mò. Chiếc hộp đó là gì? Tại sao ông lại dò tìm bất kỳ điều gì lạ lùng? Tôi chưa bao giờ thấy ông nhắc đến nó, dù tôi đã sống cùng ông trong căn nhà này suốt mười năm qua.
Đêm đó, anh ấy nội thất thở hơi cuối cùng. Tiếng khóc của tôi hòa hòa với tiếng gió, vang vọng trong nhà nhà cũ kỹ. Khi trời sáng, tôi làm theo di nguyện của ông, chuẩn bị mọi thứ cho tang lễ. Nhưng chiếc hộp… nó như một bí mật ẩn giấu trong tâm trí tôi. Tôi lần mò xuống dưới gầm giường, tìm thấy một chiếc hộp gỗ nhỏ, cũ kỹ, được giải quyết an toàn nhưng phủ đầy bụi. Nó nặng hơn tôi tưởng, và khi tôi chạm vào, một cảm giác lạnh lẽo chạy dọc sống lưng.
Tôi biết mình đã hứa. Nhưng sự tò mò, như một ngọn lửa âm ỉ, đốt cháy lý trí tôi. Chỉ một lần nhìn thôi, tôi tự động. Chỉ để biết tại sao ông lại bí mật giữ điều này đến tận lúc ra đi.
Tôi mở nắp hộp.
Bên trong là một tập tin thư vàng, buộc chặt bằng một sợi dây lụa đỏ phai màu. Cạnh đó là một chiếc nhẫn bạc cũ kỹ, khắc chữ “Mãi mãi” bằng nét chữ run run. Tôi run run open lá thư đầu tiên. Đó là chữ viết tay của ông nội, nét chữ cứng cáp nhưng đầy cảm xúc. Lá thư được viết cho một người tên Liên kết.
“ Liên yêu dấu, hôm nay anh lại ngồi bên bờ sông, nơi em từng nói rằng em muốn chúng ta xây một ngôi nhà nhỏ. Anh đã hứa sẽ chọn em cả thế giới, nhưng giờ đây, anh chỉ có thể viết những dòng này, hy vọng một ngày nào đó em sẽ đọc được… ”
Tôi đọc tiếp, từng lá thư như kéo tôi vào một câu chuyện mà tôi chưa từng biết. Ông nội, người đàn ông béo khắc nhưng hiền từ, hóa ra từng có một mối tình sâu sắc với một cô gái tên Liên. Họ yêu nhau từ thời còn trẻ, trong những tháng chiến tranh khốc liệt. Ông nội là một người lính còn Liên là cô y tá ở trạm xá làng. Họ hứa sẽ cưới nhau khi chiến tranh kết thúc, sẽ cùng nhau xây dựng một mái ấm bên bờ sông. Nhưng định mệnh tàn đã chia cắt họ.
Trong một lần tấn công, Liên bị bắt đi. Ông nội tìm kiếm cô khắp nơi, nhưng chỉ nhận được tin rằng cô đã chết trong một trận bom. Nỗi đau, ông trở về quê hương, mang theo nỗi đau cả đời. Chiếc nhẫn bạc hóa ra là món quà ông hoàng trao cho Liên trong ngày cưới. Những lá thư là lời ông viết cho cô, năm này qua năm khác, như một cách để giữ cô sống mãi trong tim mình.
Tôi đi. Không chỉ vì câu chuyện tình buồn của ông mà còn vì tôi nhận ra mình đã vô tình mở ra một bí mật mà ông muốn mang theo xuống mồ. Nhưng điều làm tôi tĩnh lặng hơn cả là lá thư cuối cùng, không phải viết cho Liên, mà viết cho mẹ tôi.
“ Lan con, if one day con đọc những dòng này, hãy tha thứ cho bố. Bố đã không thể cho con một gia đình toàn bộ. Mẹ con… không phải là mẹ ruột của con. Mẹ thật của con là Liên, người bố yêu nhất trên đời. Bố đã tìm thấy con trong một ngôi làng nát sau chiến tranh, khi con chỉ là một đứa trẻ sơ sinh, nằm bên trong con. sống thật hạnh phúc, con nhé. ”
Tôi chết lặng. Mẹ tôi… không phải là mẹ của tôi? Ông nội đã giấu kín điều này suốt bao năm, không chỉ từ tôi mà từ cả mẹ. Tôi ôm chiếc hộp, nước mắt rơi lã chã. Từng mảnh ký ức về mẹ hiện lên – người phụ nữ dịu dàng nhưng luôn mang một nỗi buồn khó tả trong mắt. Hiện tại, tôi đã hiểu tại sao.
Tôi quyết định không chôn hộp. Thay vào đó, tôi mang nó đến bờ sông – nơi ông nội thường kể rằng ông hay ngồi thườn thờ mỗi chiều tà. Tôi đặt chiếc hộp xuống, mở Sản, để những lá thư bay theo gió, như thể gửi chúng đến Liên, đến mẹ, đến những người mà ông yêu thương nhất. Chiếc nhẫn, tôi giữ lại, đeo vào tay như một lời nhắc nhẹ nhàng về tình yêu và sự hy sinh thầm lặng của anh.
Nhưng câu chuyện vẫn chưa dừng lại ở đó. Một tuần sau, khi tôi trở về căn nhà cũ để dọn dẹp, tôi nhận được một lá thư từ một người lạ. Người gửi tự động là cháu gái của Liên. Hóa ra, Liên không chết trong bom năm ấy. Cô sống sót, nhưng bị tổn thương nặng nề và mất trí nhớ. Sau chiến tranh, cô được một gia đình nhận nuôi, sống một cuộc đời mới mà không nhớ gì về ông nội. Gần đây, khi trí nhớ cô tăng trở lại, cô kể cho cháu gái về người lính tên Hùng – ông nội tôi – và tình yêu mà cô chưa bao giờ quên.
Tôi gặp cháu gái ấy. Cô đưa tôi đến gặp Liên, giờ đã là một bà cụ tóc bạc trắng, sống ở một làng làng nhỏ cách xa thành phố. Khi tôi trao nhẫn cho bà, bà bật khóc, ôm chặt tôi như tôi có thể là cầu nối giữa bà và ông nội. “Hùng… anh ấy đã giữ lời hứa,” bà thì thầm.
Tôi trở về nhà, vui lòng nhẹ nhõm nhưng cũng đầy tiếc nuối. Ông nội đã ra đi, mang theo bí mật của mình, nhưng ông cũng để lại cho tôi một món quà vô giá: sự thật về tình yêu, về gia đình, và về những hy sinh thầm Yên tĩnh mà chỉ khi đối diện với cái chết, người ta mới đối mặt.
